Wednesday, March 12, 2025
Wednesday, March 12, 2025
14.7 C
Los Angeles
HomeCaliforniaUna yoo Marzo, kii na si'i. ka'avi ra kunda ini kuu nixa...

Una yoo Marzo, kii na si’i. ka’avi ra kunda ini kuu nixa iyo ña Ofelia Flores

Date:

Related

Yu’u ku ña Ofelia Flores kaku yu ñuu San Martin Peras, Oaxaca, Mexico. 

Na iba si’i yu kee nina sachiñu tatu na, nixa’a na ñu Culiacan Sinaloa, Baja California, Veracruz. Lo’o ni va ndaka’a yu xa’a ña kuu kuiya yo’o chi lo’o ni yu, te kuu ndi’i ña yo’o, te nixiyo lo’o yu’u nduvi ni va nixoyu xi’in na iba yuu chi takundidi nixikandi sachiñu ndi xi’i itu, xi’in na xito yu, xi’i na ñu yu.

Te nixiyo lo’o yu ra kua’a ni ña’a kumani nuu yu chi kua’a ni kuu ndi nu na iba si’i yu, tata yu ra chi’i ra ikin va nuni va xi’i nduchi, ña yo’o ke nixikora sa kavi ke kana xu’u xixi ndi, ña nana yu ni kiku ña sama, savii ña tikoto, savi ke kuchuna saku’a nu na ndu’u. 

Te lo’o yu ra koto ni yuu kavi yuu na iva si’i yu,  xi’i na kuva yu chindie ta’a va na xi’i yu ña ku’un yu kavi yuu, na xii yu kuvina sa kusi ini yu ña kavi yu, ra tata che yuu saa kachi ra xi’i yu kavindo ra kutuva’a ndo ndaki’i ndo mii ndo ndiakii mi ndo. Ñakake kusi ni va ini yu ka’vi yu, saa ku ra sandi’i va yu primaria mi ñuu yo’o.

Te nixi nu yuu uxi uvi kuiya ndako yu ñuu yu, ndakoo yu na ve’e yu, saa ndaki’i yu kua’a yu, ñu ña nani Huajuapan de Leon, chi ika ke iyo in ka escuela ña kuni yu ka’vi yu, ña ka’a na xi’i secundaria. Te nixa yu ñuu yo’o ndo’o ni ini yu chi nikuchuun yu ka’an yu tu’u sa’a, ndiain na yuvi xini yuu, sa nixa’a yu nixiyo yu xin in na xini ta’an ña kuvi yu xi’i, te nixa yu ve’e na yo’o ra ni ndakaa kama yu na, chi niña tu’u sa’a va ka’an na, satu ña’a xixi na, niko too yu ña. Ñuu yo’o ka’vi yu kuiya nuu xi’in kuiya uvi, sa nika’a na xi’in yu ña xa xaa escuela secundaria ñu yu ra kusi kavi ini yu saa ndiko yu ñuu yu yo’o ke sandi’i yu kavi yu secundaria.

Kuiya uni ña secundaria nixo na saña’a yu’u ra na yo’o ndataxi na xini yu ña na chikaa ni yu ndie kaa vi kavi yu, ra suto Andres xi’i ra Eulices na yo’o ku na ndaka’a yu xa’a nindatu’u in tu’u va’a xi’i yu. Kuni ni va yu kavi yu ndisu ni kuvi ka chi kumani ni xu’u nu yu.

Na iva si’i yu ra lo’o ni yu xa’a na saña’a na yu’u ña chindie ta’a yu xi’i na yuvi ñuu yu, ra iva yu ra ndisaa ichi ti’vi ra yu’u na chindie ta’a yu xi’i na si’i ñuu yu, nixika yu xi’i na nuu na satata, nuu sutu, satu ve’e nuu kavi na vali va. Ndaka yu te nixa’a yu xi’i in ña nana ve’e tata ra te nixa ndi xo’o ra xa’a ra satata ka’a va’a ra xi’i ña, ña ni chuun ke iyo kua’a ni se’e ña, yu’u ra nikuvi ka’a ndi yu ña xi’i ña chi sana va’a va kuniña xi’i tu’u ka’a ra xi’i ña.

Xa’a takundi ña xini yu ña ndo’o na ñuu yu satu ña ndo’o mi yu ve’e yu kuni ni yu chika yu ndie ña kavi yu, ña kutu’u va’a yu ndaki’i yu mii yu, ña va’a na ndo’o ka yu ña ndo’o na si’i xin na ndia ñuu yuu, ndisu ni kuu chun yu xindoko yu ka’avi yu, ñaka ke ka’a yu xi’in takundi’i na si’i ñuu savi na chika na ndie na ka’a vi na, na kuutu’u va na ndaki’i na mii na nda’a in kauchi. Iyo tu na ta’a yo na nixa’a escuela va ra nani saa kuchuun va na, xaa na in ña’a ña kunina, ndisu xiniñu’u ni va ña kavi yoo.

Su’va ke kuu saa ndaki’i yu vaxi’i yu in ka xiyo yo’o xa’a ña ndavi ndo’o yu, te ndaki’i yu vaxi yu ra saa kachi yu, na ku’u yu ra chindie ta’a yu xi’i na iva si’i yu, xi’i ku’uvi vali yu, na kumani ndiani ña’a nuu na, te xa yu ñu Oxnard, yo’o xa’a yu sachiñu yu xi’i fresa, ra nuu chun yo’o ndaki ta’a yu xi’i ku’a ni na ñuu yu, ra saa xa’a yu chindie ta’a yu xi’i na, sava ndakui yu yu’u celular va na, te ndia na saña’a se’e na ka’a xi’i na, chindie ta’a tu yu xi’i na ña tava na tutu ña ve’e consulado va. Kua’a ni nu chuñu sachun yu, nixicayu xandia yu nañu ndia, xi’i nañu kua’a sachun tuyu xi’i tio’o fresa va, xandia tuyu uva va, saa xika yu sachiñu yu ra nika’a na xi’i yu na kunuu xu nuu chiñu fresa satu nañu va, xikuyu ña chê nuu chiñu yo’o nu iñu kuiya, yo’o ke xini yu nixa ke ndo’o na ta’a yo, na sachiñu nu ñu’u, nixi yoo na yuvi ni taxi na ndatu’u ndi tu’u mi yo tu’u savi, satu mii na kunanu nu chun yo’o sava na nixin na chavi vi na, na ta’a yo, na sachiñu xi’i na. 

Yo’o ke xa’a yu ndanduku yu nixa ke koo ña kuvika chindie ta’a yu xi’i na ta’a yu, na iyo ñuu oxnard yo’o, xa’a yu nixika yu chindieta’a yu xi’i na bombrero, ni xiyo xa’a vi yu, ndisu koto ni va yu chindie ta’a yu xi’i na ñu yu, saa xa’a tu yu chindie ta’a yu xi’i na MICOP va, xa’a yu kutu’u va’a yu sachun yu xi’in na yuvi, kutu’uva yu ndiki’i yu tu na ta’a yo, kuiya uvi mil xaun kumi kuiya yo’o ke xa’a yu sachun yu xi’i MICOP xi’i in program ña nani Organizando comunidad. Te ndi sa ndasa ya’a na yu’u xi’i in ka tuku ña nani abogacia laboral yo’o ke xa’a yu chindie ta’a yu xi’i na ñuu yo, na ka’a tu’u savi, yo’o ke ndakani ndi nuu takundi’i na ta’a yo na kunda ka ini na xa’a ña kuvi sa na, ndatu´u tu ndi xi’i na xa’a ya’vi na, xa’a chiñu xana. Sava iyo nuu sachiñu na ra kue ndaki kuiti na xu’u na ra chindie ta’a ndi xi’i na, ka’a ndi xa’a na ña va’a ndaki’i na xu’u na.

Ku’a ni ña ndo’o yu, xa’a ña kuu yu na si’i, nuu sachiñu yu ra vasa na tia na sachiñu xi’i yu nikandixa na yu’u ña kuchuun yu, ña sa yu chun xana kan, sa tu xa’a ña kuu yu ña savi, sava na sa kachi na xa’a yu kuchun ña ke ña chuun yo’o chi ña si’i va kuvi ña, te xikuu yu ña che nuu chuun kua’a nina nikandixa yu’u, sava sandia yu chuun nu na ra nikandixana yu’u 

Yo’o ke ka’a yu xi’i takundi’i na si’i na chika nina ndie na sa na ñaa kunina, na si’i vali na kuka nuu na ndatu’u na xi’i iba si’i na xa’a ña kunina ke’e na.

Vichin ra ka’a yu xi’i takundi’i na ndia na chidie ta’a na xi’i ku’va na, si’i na, xixina na saa na ña kuni na, chi na si’i ra kuchun tu ndu’u va sandi takundi’i ña kuni ndi sandi.

Iyo in ña ninda tu’u na yu’u kachina saa chi tuna kuci ndasama yu in ña, ña yuvi yo’o ndia kuña ndasama yu. Tu ña na kuvi vi ke ña ndasama yu kuviña, ndia in na yuvi ra na ndakoo na si’i na iva na xa’a ña koo xu’u na, xa’a ña nda’avi ndo’o na, suchi ni ini kaa ña, ña ndoo na ta’a yo ra ndiki’i yo vaxi yoo in ka ñuu na yo’o xa’a ña nda’a vi ndo’o yo. Na ndakita’a ndi yo in koo tu’u yo sa ke va’a chindie ta’a yo xi’i ta’a yo, na saa to’’o ta’a ndiyo chi taku ndi yoo ra in kuvivayo.

Xini ñu’u ndakita’a ndi yo saa ke va’a ka na yuvi koo yoo.

Tu kuni kuun tonikun ña nindatu’un ra Samuel xi’in Ofelia ra kuaxi yo’o https://fb.watch/yhC_cHsKug/

Ka’vi nixa ke iyo ña OFelia Flores ña tu’un sa’a https://vocesindigenasmedia.com/…/8-de-marzo-dia…/

Subscribe

- Never miss a story with notifications

- Gain full access to our premium content

- Browse free from up to 5 devices at once

Latest stories

spot_img

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here